روز سه‌شنبه 20 تیرماه جشنواره بین‌المللی فیلم حوا در سینما فرهنگ افتتاح شد.
مهدیه سادات محور دبیر این رویداد در افتتاحیه این رویداد گفت: ما پای خانواده ایستاده‌ایم در نخستین جشنواره بین‌المللی فیلم حوا و در رویدادگاه سینمافرهنگ؛ با گذر از روزهای کوتاهی که شتابان‌تر هم بودند برای رسیدن به امروز تا در این محفل صمیمانه و با حضور ارزشمند شمایان جایگاه بلندمرتبه مادران و زنانی را ارج نهیم که فداکاری را نه تنها معنا کرده که همچون بذری برای رشد و بالندگی نهاد خانواده و جامعه ایرانی اسلامی‌مان پرورنده‌اند.
وی افزود: نخستین جشنواره بین‌المللی فیلم حوا امروز افتتاح می شود با نمایش 12 فیلم بلند سینمایی، 10 مستند و 15 فیلم کوتاه داستانی در بخش ملی و 35 فیلم در بخش بین‌الملل. این رویداد همچنین از اهمیت تبیین جایگاه زن و نقش تاثیرگذار خانواده و لزوم بازنمایی آن در مدیوم سینما نیز در نشست‌های تخصصی خود غافل نمانده است.
محور مطرح کرد: اهمیت تفکیک درست و بی پیرایه نگاه دین مبین اسلام از غرب نسبت به زن، برقراری کامل عدالت جنسیتی در جامعه‌ای باورمند، بازنمایی معنویت و سهم آن در تربیت فرزندان و داشتن خانواده‌ای امن و سالم، کارکردهای متقابل سینما و مفاهیم اخلاقی و خانواده محور برای پرداخت قصه‌هایی جذاب و ملهم از فرهنگ خودی و … در این جشنواره مورد بررسی قرار می‌گیرد.
بخش دیگر روز اول جشنواره برگزاری نشست نقد و بررسی 4 فیلم سینمایی «در آغوش درخت»، «هوک»، «شهربانو» و «هفت بهار نارنج» بود.
کارگردان “در آغوش درخت” استادش را معرفی کرد
بابک خواجه‌پاشا در جلسه نقد و بررسی «در آغوش درخت» گفت: مهمترین نهاد جامعه، خانواده است و مهمترین جوهره خانواده فرزند است؛ گویی پیش از به دنیا آمدن فرزند، خانواده به طور کامل شکل نگرفته است. در سال‌های اخیر ما بسیار زیاد با مقوله‌ای به نام طلاق روبه‌رو هستیم حتی چندی است که قبحش شکسته شده و به تازگی جشن طلاق را هم در جامعه می‌بینیم. بنابراین تصمیم گرفتم فیلمی در نکوهش طلاق بسازم. تصمیم گرفتیم از زاویه نگاه کودکان به این مسأله بپردازیم.
خواجه پاشا درباره همکاری با میرکریمی اظهار کرد: یکی از دلایل موفقیت در هر شغلی مرشد داشتن است. داشتن استاد و مرشد قاعده موفقیت است؛ آقای میرکریمی در اخلاق فوق‌العاده است. همچین او شخصیت شهودی هم دارد. سینمای ما در دهه شصت با بزرگانی مثل بیضایی، نادری، مجید مجیدی، رضا میرکریمی و … وارد چرخه‌ای شد که این سینما، ایرانی و ملی شد. من طرفدار سینمای انسانی هستم که مختص شرق است، این سینما زیاد فردگرا نیست، سعی می‌کند به انسان‌ها راهکار بدهد تا به جای بهتری برسیم. من نام این سینما را سینمای سفید گذاشته‌ام که سفارشی نیست.
وی در پایان درباره از ساخت فیلم جدیدی خبر داد و گفت: فیلم بعدی که دارم در فضای امید است؛ امیدوارم بگذارند بسازیم. به نظرم در جامعه کنونی هر کسی به غیر از تزریق امید و حال خوب برای مردم کاری کند، گناه کرده است. مردم ما حالا به حال خوب نیاز دارند. بنابراین ناامیدی را به جامعه تزریق نکنیم.
سینما به سیستان و بلوچستان بدهکار است
حسین ریگی نیز در نشست فیلم سینمایی «هوک» گفت: زن همیشه در فیلم‌هایم چه آثار مستند، چه کوتاه و چه بلند، یکی از محورهای اصلی بوده است به ویژه زنان سیستان و بلوچستانی که همیشه محور خانواده بوده و هستند. همیشه پایه اصلی خانواده‌ها بوده‌اند، من به این جایگاه همیشه احترام می‌گذارم.
ریگی اضافه کرد: همیشه می‌گویم سینما به سیستان و بلوچستان بدهکار است و حالا حالاها نمی‌تواند این بدهی را بپردازد چون هر فیلمی که با مضامین اشرار، قاچاقچیان و مواد مخدر مرتبط با سیستان و بلوچستان ساخته می‌شود، در آنجا چند کارخانه تعطیل می‌شود چون با ساخت هر فیلمی سرمایه‌گذاران احساس ناامنی و منطقه را ترک می‌کنند. ما در سیستان و بلوچستان امنیت داریم ولی احساس امنیت نداریم که این موضوع را هم رسانه ایجاد می‌کند. سیستان و بلوچستان امن‌ترین منطقه برای خانم‌هاست وقتی یک خانم حتی تنها هم به بازار و نخلستان می‌رود امنیت کامل دارد ولی این موضوعات هیچوقت به تصویر کشیده نشده است.
نشست نقد و بررسی فیلم سینمایی «شهربانو» به کارگردانی مریم بحرالعلومی نیز در نخستین روز جشنواره حوا برگزار شد.
مریم بحرالعلومی نویسنده، کارگردان و تهیه‌کننده این اثر گفت: این فیلم اواخر سال 1398 فیلمبرداری شد. «شهربانو» قصه یک مادر خطاکار است که به همین واسطه به حبس ابد محکوم می‌شود و زمانی که برای مرخصی می‌آید متوجه اتفاقاتی در خانواده‌اش می‌شود و از هم گسیختی این خانواده تصویر جدیدی به این مادر می‌دهد. «پاسیو» و «شهربانو» هر دو نگاه زنانه دارد و من به نوعی مشکلاتی را در حوزه زنان مد نظر قرار دادم که چالشی‌تر است؛ کما اینکه در فیلم سومم با نام «قطع فوری» باز هم به موضوع زنان پرداخته‌ایم.
بحرالعلومی بیان کرد: منِ فیلمساز اجتماعی، آنقدر که خودم را مکلف به بیان مسایل اجتماعی می‌دانم باید خودم را موظف به چگونگی پرداخت آنها هم بدانم، شاید به عنوان فیلمساز وظیفه‌ای در ارائه راهکار نداریم اما باید بدانیم چگونه روایت و از چه زاویه‌ای به مسأله ورود می‌کنیم. ما نباید به هیچ عنوان حقیرانه با موضوعات زنان برخورد کنیم؛ آن غرور زنانه که به شدت در پرداختن شخصیت شهربانو برایم مهم بود حتی در انتخاب بازیگران هم اهمیت داشت.
همه باید “هفت بهار نارنج” را ببینند!
فرشاد گل‌سفیدی کارگردان فیلم سینمایی «هفت بهار نارنج» گفت: «هفت بهار نارنج» یک عشق اساطیری را به تصویر می‌کشد و درباره یک پیرمرد و عشقش است. کاش این فیلم را همه ببینند این فیلم برای همه سن‌هاست و نشان می‌دهد یک آدم تا کجا پای عشقش می‌ایستد. «هفت بهار نارنج» از آن دسته فیلم‌هاست که همه باید ببینند اما فیلم مخاطب خاص خود را دارد. فکر می‌کنم بعد از پخش جهانی، اکران آن آغاز می‌شود.
گل‌سفیدی عنوان کرد: ما با یک سری فیلم‌ها بزرگ شدیم فیلم‌هایی که مختص به زنان و خانواده بود. از سال 76 این جنس فیلم‌ها بیشتر شد و بعد خانم‌های فیلمساز به این عرصه اضافه شدند. با احترامی که برای فیلم‌های کمدی قائلم اما آن فیلم‌ها برای من دغدغه‌ای ندارند و هیچوقت سراغ ساختشان نمی‌روم.
این کارگردان بیان کرد: محوریت فیلم بعدی من یک زن است و پیش تولید آن شهریور ماه آغاز می‌شود. امیدوارم با طی کردن مراحل اخذ مجوز بتوانیم آن را به جشنواره فیلم فجر برسانیم.
** نشست «بررسی تطبیقی نگاه اسلام و غرب به زن و خانواده» یکی از برنامه‌های مهم روز نخست این جشنواره بود. روله الصیداوی استاد دانشگاه دمشق، مجید اسماعیلی مدیرعامل موزه سینما، محمدتقی کرمی و وحید شالچی از اساتید دانشگاه علامه طباطبایی در این نشست حضور داشتند.
الصیداوی: نگاه اجتماعی باید حمایت‌گر زنان باشد
در ابتدا، روله الصیداوی استاد دانشگاه دمشق، به مسئله‌ی زن مسلمان و چالش‌های تربیتی نسل معاصر پرداخت و افزود: تربیت زن مسلمان مختص به یک زمان و جامعه نیست بلکه متعلق به تمام دوران و جوامع است.
او با بیان اینکه جایگاه زن همیشه مورد تعرض قرار گرفته است، تاکید کرد: نگاه ضد زن وجود دارد درحالی که در واقع زن خودش یک منبع و جایگاه خیر و برکت است و بهتر است که جامعه و همه از آن استفاده و موارد مهمی را استخراج کنند.
این استاد دانشگاه به تشریح نگاه دین اسلام به زن پرداخت و با بیان اینکه اسلام همیشه از جایگاه زن تجلیل و تکریم کرده است که نشان دهنده نقش فعال زن در اسلام است، عنوان کرد: جامعه باید همیشه کمک کننده زن باشد تا بتواند در تربیت و پرورش نسل‌ها درست عمل کند.
الصیداوی درباره نوع نگاه امام خمینی(ره) به زن گفت: نگاه امام راحل (ره) نسبت به زن روشن است؛ ایشان قائل به اعتلای جایگاه مناسب برای زن و خانواده است تا بتوانند نقش اصلی خودش را ایفا کند. زن باید از نظر روحی مورد توجه باشد تا بتواند به‌درستی نقش خودش را در جامعه ایفا کند.
اسماعیلی: قوانین حمایتی سینمای غرب از خانواده را بسیار قابل توجه دانست
در ادامه، مجید اسماعیلی به‌تشریح نگاه قرآن به زن اشاره کرد و با بیان اینکه درباره زن و جایگاه آن دو تمدن اسلامی و غربی حرف جدی دارند، گفت: ما در دنیایی قرار گرفته‌ایم که جز این دو تمدن، تمدن دیگری وجود ندارد. تمدن غرب تهاجم کرده و همه تمدن‌ها و فرهنگ‌ها را تحت تاثیر قرار داده است لذا شاهدیم که امروزه سبک زندگی مستقلی از چین و روسیه و دیگر کشورها دیده نمی‌شود لذا تنها دو جریان تمدنی الهی و شیطانی در دنیا روبروی هم ایستاده‌اند.
وی قوانین حمایتی سینمای غرب از خانواده را بسیار قابل توجه دانست و ادامه داد: آنچه باعث می‌شود ما تمدن غرب را شیطانی بدانیم پایه ماتریالیستی است که نگاه مادی دارد؛ این نگاه مبتنی بر ماده‌گرایی است. باید به این نگاه‌ها که تاکید دارند انسان تنها ماده است دقت جدی کنیم؛ این نگاه درحالی است که خداوند می‌فرمایند، فکر نکنید همه چیز دنیاست؛ لذا تمدن غرب تاثیرات مخربی برما داشته است.
مدیرعامل موزه سینما تصریح کرد: نگاه سکولاریسم دین را می‌پذیرد اما جایگاه دین را به‌نفع دنیا تضعیف می‌کند یعنی اصل را دنیا می‌داند و حاکمیت آن را به عقل می‌دهد و مقام دین را فردی می‌داند. برای اینکه متوجه شویم این نگاه چه تاثیراتی برخانواده دارد باید تمدن الهی را به‌درستی بشناسیم بخاطر همین نگاه سکولاریسم خیلی مهم است.
اسماعیلی عنوان کرد: سینمای دنیا به‌شدت بر مفهوم رستگاری کار کرده است؛ این مفهوم در سینمای غرب در ازدواج، کسب مال و سوم رهایی و نجات از مرگ خلاصه شده است و رستگاری به‌معنای شهادت در سینمای جهان مخصوصا در سینمای قبل و بعد از انقلاب وجود نداشته است.
داوران بخش مستند و سینمایی نخستین جشنواره بین‌المللی فیلم «حوا» معرفی شدند. براین اساس، مصطفی رزاق کریمی، مرتضی شعبانی، حامد شکیبانیا، مهناز مظاهری و محسن یزدی مستندهای حاضر در این رویداد را داوری می‌کنند. همچنین داریوش ارجمند، بهروز افخمی، پوران درخشنده، پرویز شیخ‌طادی و رسول صدرعاملی داوران بخش فیلم‌های بلند سینمایی هستند.
نخستین جشنواره بین‌المللی فیلم حوا تا 23 تیر ماه سال جاری در سطح کشور و از 20 تا 23 در تهران برگزار می‌شود.
